لەدوای خیانەتی شانزەی ئۆکتۆبەرو داخستنی هێڵی ئاسمانی و دەروازە سنووریەکانی باشووری کوردستان بەڕووی خەڵکی کوردستاندا ، دۆخێکی ئاڵۆزو مەترسیدار ڕووی لەباشووری کوردستان کرد ، گوورگەکانی تورکیا و چەقەڵ و کەمتیارەکانی بەغداو تاران هەڕەشەی لەناوبردن و خاپوورکردنی کوردستان کرد ، دۆخەکە خەریکبو لە گرێژنە دەرچێت ، بەڵام بەڕێز ( نێچیرڤان بارزانی) فریا کەوت ، ئەو بەو هێمنی و لەسەرخۆییەی کە پێی ناسراوە، توانی بەستەڵەکە سیاسییەکان بتوێنێتەوەو ئاوێک بە ئاگری ناکۆکییەکانی عێراق و تورکیاو ئێران و کوردستاندا بکات ،هەڕەشەکان لە کوردستان دوور بخاتەوە، ساڵانێکیشە ناوی ئەو ، پەیوەستە بە هونەری دانوستانی سیاسی لە عێراق و ناوچەکەدا . نێچیرڤان بارزانی بووە بە هێمای قوتابخانەیەکی دانوستان کە لەسەر بنەمای ئارامیی و خوێندنەوەی وردی هاوسەنگی هێز دامەزراوە. لە وڵاتێکدا کە دانوستانە ناوخۆییەکان بە ئاڵۆزی و نەبوونی متمانە تایبەتمەندن، ئەو وەک تەلارسازێک گوتارێکی دانوستانکاری فرە چین دەرکەوت کە ڕیالیزمی لەگەڵ پاراستنی پرەنسیپە ناسیۆنالیستییە کوردییەکاندا تێکەڵ کردووە!! گوتاری ڕووبەڕووبوونەوەی لەگەڵ بەغدا نەگرتەبەر،بەڵکو توانی "زمانێکی هاوبەش" بدۆزێتەوە کە تەنانەت لە لوتکەی قەیرانەکانیشدا دەرگای دیالۆگ بە کراوەیی بهێڵێتەوە. تێگەیشتووە کە بەغدا نەیارێکی هەمیشەیی نییە، بەڵکو هاوبەشێکی پێویستییە، بەرژەوەندییەکانی ئەمڕۆی کوردستان بە ناوەنددا تێدەپەڕن و بردنەوەی ناوەند بە تەنیا بە فشار ناتوانرێت بەدی بهێنرێت، بەڵکو بە هێورکردنەوەی پێوانەکراو و تێکەڵکردنی بەرژەوەندییە هاوبەشەکانە!! ئەو تەنها دوای ئامادەکارییەکی وردی ناوخۆیی و هەڵسەنگاندنی هەلومەرجی دەرفەتەکان دەچێتە ناو دانوستانەکانەوە!! ژیرانە لە گوتارێکی نێوخۆیی ناسیۆنالیستی کەڵک وەردەگرێت کە جەماوەری کورد ڕازی بکات، هەروەها گوتارێکی سیاسی ئارام بەرامبەر بە بەغدا و کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی! خۆی بە داواکارییە بەدەستنەهاتووەکانەوە نالکێت، بەڵکو وردە وردە فۆرمولەیان دەکاتەوە بۆ گەیشتن بە جەوهەرەکەی بەبێ ئەوەی لایەنی بەرامبەری ئیستفزاز بکات! نێچیرڤان بارزانی لە زیاتر لە دانوستانێکدا لەگەڵ بەغدا توانای دەرهێنانی دەستکەوتی ستراتیجی بەبێ ئەوەی بچێتە ناو ڕووبەڕووبوونەوەیەکی ئاشکراوە نیشان داوە. لە دیارترینیان بریتین لە: لە پرسی نەوت دا : لە دوای چەندین ساڵ لە گرژی لەسەر هەناردەکردنی نەوتی هەرێم، بارزانی سەرکردایەتی دانوستانەکانی لەگەڵ حکومەتە یەک لە دوای یەکەکان کرد بۆ ڕێکخستنی هەناردەکردنی نەوت لە چوارچێوەی ڕێکخستنێکی ناڕوون بەڵام واقیعی فیدراڵی، پاراستنی کەمترین پلەی ئۆتۆنۆمی بڕیاردانی نەوتی کورد.

هاوسەنگی: توانی لە سەختترین ساتەکانیشدا سیستمی کۆتا بۆ هەرێم مسۆگەر بکات، بە سوودوەرگرتن لە پەیوەندییە بەهێزەکانی لەگەڵ هێزە شیعە و سوننەکان!! سەرکەوتوو بوو لە گۆڕینی هێزی پێشمەرگە بۆ لایەنێکی دانپێدانراوی نێودەوڵەتی لە شەڕی داعشدا، ئەمەش وای لێکرد لە ڕێگەی هاوپەیمانی نێودەوڵەتییەوە فشاری ناڕاستەوخۆ بخاتە سەر بەغدا. ڕەنگە دیارترین سیفەتەکانی دانوستانکاری بریتی بن لە:

• دیپلۆماسی کەسی: ڕووبەڕوو لەگەڵ سەرکردەکان کۆدەبێتەوە و ناسنامەی دەروونی لەبەرچاو دەگرێت و پەیوەندی کەسی لەگەڵ نەیارەکانی دروست دەکات!

• هاوپەیمانی نەرم و نیان: شارەزایە لە دروستکردنی هاوپەیمانی کاتی و کاتی لەگەڵ هێزەکانی بەغدا، بەپێی سروشتی ئەو پرسەی کە لەبەردەستدایە!

• بێلایەنی ناوچەیی: ڕێگە نادات گرژییەکانی ئێران، تورکیا، یان ئەمریکا ببنە بارگرانی دانوستان، بەڵکو بۆ بەهێزکردنی پێگەی دانوستانکاری خۆی بەکاری دەهێنێ! نێچیرڤان بارزانی لە هەموو دانوستانێک وەک قەیرانێک نزیک دەبێتەوە کە دەبێت ئیدارەی پێبکرێت نەک تەنها چارەسەر بکرێت. ئەو بەدوای سەرکەوتنی کۆتاییدا ناگەڕێت، بەڵکوو بەدوای "هاوسەنگی" دا دەگەڕێت کە یەکڕیزی عێراق بپارێزێت بەبێ ئەوەی سازش لەسەر دەستکەوتەکانی کوردستان بکات.

ئەم پراگماتیزمە بێدەنگە وایکردووە کە گرنگترین دەوڵەتمەدار بێت لە پەیوەندی نێوان هەرێم و حکومەتی ناوەندیدا. بەم شێوەیە نێچیرڤان بارزانی سەرکەوتوو بوو لە دامەزراندنی مۆدێلێکی کوردی ناوازە بۆ دانوستان لە چوارچێوەی عێراقی دوای ٢٠٠٣. ئەم مۆدێلە لەسەر بنەمای تێگەیشتن لە هاوسەنگی هێز و ڕێزگرتن لە واقیع و وەبەرهێنان لە پەیوەندییە درێژخایەنەکان لەگەڵ بەغدا دامەزراوە. بۆ ئەو دانوستاندن تەنها تەکنیکێک نەبوو، بەڵکو ستراتیژێک بوو بۆ بوون.

لە وڵاتێکدا کە متمانە دەڕوخێت، نێچیرڤان بارزانی وەک دانوستانکارێک دەرکەوت کە بنیات دەنێت نەک وێرانکردن، کەڵەکە دەکات نەک بەکاربێنێت و ئامادەبوونی خۆی دەسەپێنێت بەبێ ئەوەی مەرجەکانی خۆی بسەپێنێت!