رەجەب تەییب ئەردۆغان، قسەی بۆ چەند میدیایەك كرد و گوتی ”لە چەند رۆژی داهاتوو دەستووریی تازە دەبەینە پەرلەمان“، روونە كە قسەكردن و گفتوگۆكردن لەبارەی دەستووری تازە لە توركیا لە ماوەیەكی كەمدا ئەنجام دەدرێت، چونكە ئەردۆغان مەبەستییەتی لە دەستووریی تازەدا رێگە بۆ خۆی خۆش بكات تا بۆ جاری سێیەم ببێتەوە بە بەربژێر بۆ هەڵبژاردنی سەرۆكایەتیی، كە بڕیارە لە ٢٠٢٨ ئەنجام بدرێت، بەو مەرجەی توركیا نەچێتە ناو هەڵبژاردنی پێشوەختەوە.
دوای ئەوەی عەبدوڵا ئۆجەلان، سەرۆكی زیندانیكراوی پەكەكە داوای لە پەكەكە كرد چەك دابنێت و پەكەكەش لە كۆنگرەی ١٢ بەگوێی رێبەرەكەی كرد، گفتوگۆ و شڕۆڤەكان بەو ئاڕاستەیەن، كە لە دەستووریی تازەدا پێناسەیەكی تازە بۆ كورد بكرێت و ئیدی وەكوو نەتەوەی تورك بیناسێنن و هەروەها رێگەش بدەن كورد بەزمانی دایك بخوێنێت، بەڵام ئەردۆغان و دەوڵەت باخچەلی، بەڕوونی لەوڕوەوە پەیامیان دایە كورد، كە بەهیچ شێوەیەك لە دەستووریی تازەدا باس لە مادەی یەك تا چوار ناكرێت، كە لەو چوار مادەیەدا تەنیا تورك وەكوو نەتەوە ناسێنراوە و لە زمانی توركیش زیاتر هیچ زمانێكی تر نەناسێنراوە. پرسیارەكە ئەوەیە، مادام كورد وەكوو نەتەوە ناناسێنن، كورد چی دەكات و چۆن دەڕوانێتە دەستووری تازەی توركیا كە لەلایەن ئاكەپە و مەهەپەوە ئامادە كراوە؟
جەهەپە دژایەتی خۆی بۆ دەستووریی تازە دەربڕیوە و دەڵێن ئێمە دەنگ بە دەستوورێك نادەین كە رێگە بۆ ئەردۆغان خۆش بكات بۆ سێیەم جار ببێتەوە بەبەربژێر، لێرەدا تاكە رێگە لەبەردەم ئاكەپە و خودی ئەردۆغان، رازی كردنی كوردە، واتە دەم پارتی، تا بەبەڵێ دەنگ بە دەستووریی تازە بدەن.
دەنگی ئاكەپە و مەهەپە و ئەو پەرلەمانتارانەی لەگەڵ دەستووریی تازەن ٣٢٩ پەرلەمانتارە، بەو رێژەیەش ئاكەپە و مەهەپە ناتوانن دەستوور بخەنە ریفڕاندۆمەوە، چونكە بۆ ریفڕاندۆم دەبێت ٣٦٥ دەنگی بەڵێ هەبێت، بۆیە ئەگەر دەم پارتییان لەگەڵ نەبێت دەستوور هەموار ناكرێتەوە، بۆیە دەم پارتی كلیلی دەستووریی تازەی توركیایە.
دەم پارتی دەتوانێت مەرجەكانی بەسەر ئاكەپەدا بسەپێنێت، بەتایبەت ناساندنی كورد وەكوو نەتەوە و خوێندن بەزمانی كوردی، ئەوكات ئەگەر بەبەڵێش دەنگ بدات هیچ گلەییەكی لێناكرێت لەلایەن رای گشتی كوردانی باكوورەوە، چونكە راستە دەنگ بەوە دەدەن ئەردۆغان بۆ جاری سێیەم ببێتەوە بەربژێری هەڵبژاردنی سەرۆكایەتیی، بەڵام هەر ئەو دەم پارتییە بوو سێ جار پشتگیریی لە جەهەپە كرد، بۆ هەڵبژاردنی سەرۆكایەتیی و شارەوانییەكان، ئەنجامەكەی ئەوەبوو، كاتێك شارەوانییەكانی دەم پارتی قەیوم كرا، جەهەپە بێدەنگی هەڵبژارد، ئەمەش بووتە هۆی ئەوەی دەنگێك لەناو نووسەر و سیاسییەكانی كورد بەرز بێتەوە، كە دەڵێن بەرژەوەندی كورد لەسەرووی هەموو شتێكەویە.
سەلاحەدین دەمیرتاش، هاوسەرۆكی پێشووی هەدەپە، كە ٩ ساڵە زیندانی كراوە، لە پەیامێكدا گوتی: ”بۆ بەرژەوەندی كورد ئاساییە دەست بخەینە ناو دەستی ئەردۆغان“، ئەمەش دەیسەلمێنێت كە كورد بەدوای بەرژەوەندی خۆیەتی نەك خەمی ئەوەی هەبێت كێ دەبێتە سەرۆكی داهاتووی توركیا، ئەمەش سیاسەتێكی قبوڵكراوە لە باكووریی كوردستان.
سیناریۆیەكی خراپ هەیە بۆ دەستووریی تازەی توركیا، ئەویش ئەوەیە كە ئۆجەلان فشار بخاتە سەر دەم پارتی، كە بەبێ مەرج پشتگیریی لە دەستووریی تازە بكەن، چونكە ئەو بڕوای بەوە هەیە توركیا وڵاتێكی دیموكراتە و لەو چوارچێوەیە پرسی كورد چارەسەر دەكرێت، تەنانەت دەنگۆی ئەوەش زۆر بەهێزە كە لە هەڵبژاردنی داهاتووی توركیادا، دەم پارتی بچێتە ناو هاوپەیمانیی (كۆماریی).
ئەوەی گرنگە بۆ كورد، بەرژەوەندیی خۆیەتی، دەبێت بەبێ مەرج دەنگ بە دەستووریی تازە نەدات، چونكە ئەگەر ئەمجارەشیان دەستوور بەدەنگی كورد تێپەڕێت و كورد وەكوو نەتەوە نەناسرێنرێت، دەبێت ١٠٠ ساڵێ تر چاوەڕێ بكەن تا دەستوورێكی تر بۆ توركیا دەنووسرێتەوە، بۆیە وریایی كورد و رای گشتی كورد لە باكوور گرنگە و نابێت بە دیموكراتیبوونی توركیا هەڵخەڵەتێن، دەبێت مافی كورد پێشمەرجیان بێت بۆ دەنگدان بە دەستووریی تازە.